تغییر تقویم آموزشی مدارس؛ نسخه ای با چند طبیب

به گزارش بلاگ پو، ساماندهی زمان آموزش رسمی در کشور از جمله موضوعاتی است که طی چند سال اخیر مطرح شده و همزمان با آغاز فصل سرما، آلودگی هوا و تعطیلی پی در پی مدارس به اوج خود می رسد و بدون نتیجه مشخصی فروکش می نماید. جالب آنکه در چند ماه اخیر پای سازمان گردشگری نیز به موضوع تعطیلات زمستانی و تغییر زمان آموزش باز شده است.

تغییر تقویم آموزشی مدارس؛ نسخه ای با چند طبیب

حجت اله بنیادی در گفت وگو با خبرنگاران، با بیان اینکه گره زدن تعطیلات زمستانی و تقویم آموزشی مدارس به مسئله آلودگی هوای کلان شهرها و افزایش گردشگری و سفر، بحثی است که در چند سال اخیر شدت یافته است اظهار کرد: تعطیلی روزهای پنجشنبه اولین تغییر مهم در تقویم آموزشی مدارس بعد از تصویب سند تحول بنیادین بود.

وی اضافه نمود: با اذعان به اینکه تعطیلی پنجشنبه و اضافه شدن یک روز به تعطیلات آخر هفته خانواده ها و مدارس، دارای تأثیرات مثبتی فراوانی است ولی اینکه تعطیلی پنجشنبه مدارس به شکلی که انجام شد به چه میزان منطبق بر سند تحول بنیادین است و به چه میزان در ساماندهی زمان آموزش و کیفیت بخشی به تعلیم و تربیت دانش آموزان تأثیر مثبت داشته است؟ جای تأمل و آنالیز دارد.

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش با اشاره به اینکه گنجاندن 36 ساعت برنامه درسی دوره متوسطه در پنج روز هفته سبب می گردد دانش آموزان سه روز در هفته را به صورت هشت ساعتی باشند گفت: کمبود یا نبود امکانات تهیه ناهار و غذای مناسب در مدارس و حتی در بعضی مدارس نبود امکانات مناسب و ایمن، برای گرم کردن غذا، مسائل دانش آموزان و دبیران این دوره را که سه روز باید تا حدود ساعت دو بعد از ظهر در مدرسه باشند را افزایش داده است.

بنیادی ادامه داد: اینکه آموزش و پرورش و شورای عالی آموزش و پرورش با چه استدلال و تحلیل هایی و بدون توجه دقیق و کافی به راه چارههای سند تحول بنیادین و بدون کاهش در مجموع ساعات دروس، یک روز از فعالیت آموزشی مدارس را کاهش دادند، از کارهای نادری است که به نام اجرای سند تحول رو به تزاید گذاشته است.

تعیین زمان آموزش متناسب با اقلیم، مصوبه سند تحول است

وی با اشاره به موکدات سند تحول بنیادین آموزش و پرورش درباره ساماندهی تقویم فعالیت مدارس مطرح نمود: سند تحول در راستای تحقق اهداف متعالی خود، در راه چارههای مختلف از جمله6/21؛ 1/1/الف و 10/21 بر تحول در ساختار و مدیریت زمان آموزش در مدارس و تعیین و متناسب سازی ساعات و روزهای آموزشی در طول هفته؛ متناسب سازی حجم و محتوای کتب درسی و ساعات و روزهای آموزشی با توانمندی ها و ویژگی های دانش آموزان و باز طراحی و ساماندهی تقویم سال تحصیلی با رعایت انعطاف و توجه به شرایط اقلیمی و با تاکید بر بهینه سازی تعطیلات تأکید دارد.

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش اضافه نمود: مطابق این مفاد، آموزش و پرورش موظف شده است ساعات شروع و انتها فعالیت مدارس طی روزهای هفته و شروع و انتها سال تحصیلی را متناسب و منعطف با اقلیم مناطق مختلف کشور تدوین و تصویب کند. مانعی که در این زمینه برای تحقق این راه چارهها وجود داشته است، مصوبه مجلس شورای اسلامی است که شروع و انتها سال تحصیلی را در سراسر کشور یکنواخت تعیین نموده است، اما این که چگونه بعد از گذشت شش سال از تصویب سند تحول و طرح موضوع تعطیلات زمستانی از سوی برخی سازمان های نامرتبط، هنوز آموزش و پرورش نسبت به تدوین و ارائه لایحه مربوط بر مبنای سند تحول اقدام ننموده است، جای تأمل دارد.

آموزش و پرورش به جای برخورد انفعالی، لایحه مدیریت زمان را تنظیم کند

نگرانی از افزایش مسائل مدارس و خانواده ها در پی اجرای تعطیلات زمستانی

بنیادی با بیان اینکه به نظر می رسد باید آموزش و پرورش به جای اتخاذ موضع انفعال در قبال برخی اظهار نظرهای نامرتبط، نسبت به تدوین و پیشنهاد لوایح برای اجرای راه چارههای سند تحول در همه زمینه ها و به طور خاص در زمینه مدیریت زمان آموزش اقدام کند گفت: وجود قانون شوراهای آموزش و پرورش مبنی بر واگذاری مدیریت زمان آموزش مدارس به شوراهای آموزش و پرورش شهرستان، پشتوانه بسیار خوبی برای انعطاف در تقویم آموزشی مدارس است.

وی تاکید نمود: نادیده دریافت راه چارههای سند تحول در زمینه ساماندهی تقویم آموزشی و اجرای طرح تعطیلی پنجشنبه ها، علاوه بر افت کیفیت آموزشی و پرورشی به دلیل ایجاد اختلال در زمان مناسب تغذیه (وعده ناهار) دانش آموزان، آسیب های جدی را به سلامت جسمی و روانی بسیاری از دانش آموزان دوره متوسطه وارد نموده است. صرف نظر از تبعات منفی طرح تعطیلی پنجشنبه ها، اظهار نظرهای برخی مسئولان در خصوص تعطیلات زمستانی، این نگرانی را ایجاد می نماید که اقدام دیگری همانند تعطیلی پنجشنبه ها رخ دهد و مسائل مدارس و خانواده ها را افزون کند.

تعطیلی مدارس در کاهش آلودگی هوا موثر است؟

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش همچنین به تأثیرات احتمالی تعطیلات مدارس بر کاهش آلودگی هوا اشاره نمود و گفت: میزان تأثیر تعطیلات مدارس بر آلودگی هوای کلان شهرها به چه میزان است؟ چند درصد از ترددهای شهری با تعطیل شدن مدارس کاهش می یابد؟ چه پژوهش های علمی در زمینه میزان تأثیر تعطیلی مدارس بر کاهش آلودگی هوا اجرا شده است؟ آیا واقعاً تعطیل کردن مدارس بهترین گزینه برای کاهش آلودگی هوا است؟ از سوی دیگر و با فرض تأثیر تعطیلی مدارس بر کاهش آلودگی هوا؛ سوال دیگری که مطرح می گردد این است که در میان سایر عوامل کاهش دهنده آلودگی هوا، تعطیلی مدارس در اولویت و مرتبه چندم قرار می گیرد؟ آیا مهمترین و اثرگذارترین عامل در ایجاد آلودگی هوا، فعالیت مدارس و عزیمت و حضور دانش آموزان در مدارس است؟ .

بنیادی تاکید نمود: به نظر می رسد احتیاج است سازمان محیط زیست علاوه بر تعیین عوامل مهم آلوده نماینده یا مؤثر بر افزایش آلودگی هوا؛ اولویت و سهم فعالیت مدارس را در میان سایر عوامل آلوده نماینده هوا تعیین کند. با این توصیف تا زمانی که سهم هر یک از عوامل آلاینده مستقیم و غیر مستقیم تعیین نگردد نمی توان در خصوص تأثیرات مثبت تعطیلی مدارس بر کاهش آلودگی هوا قضاوت کرد و تصمیم گرفت.

مسئولان چگونه می خواهند در زمستان یک هفته را تعیین نمایند که آلودگی هوا نیز در همان زمان رخ دهد؟

وی با بیان اینکه بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و آنالیز روزهای ناسالم وضعیت هوا، تعیین شده که از سال 1390 تاکنون 13 روز ناسالم در آذرماه و 16 روز ناسالم در دی ماه وجود داشته است گفت: توزیع این روزها در سال های مختلف نشان می دهد پراکندگی آنها بیشتر در ماه های آذر و دی است؛ هر چند که تعداد روزهای ناسالم هوا در ماه های دیگر سال و از جمله آبان، بهمن و اسفندماه نیز قابل توجه است. با آنالیز ساده روزهای آلودگی هوا در سال های گذشته؛ یافتن بازه زمانی مشترک یک هفته ای و حتی کمتر از آن در طی این سال ها دارای احتمال بسیار ضعیف و حتی ناممکن است. از طرف دیگر در بهترین شرایط نیز پیش بینی وضعیت هوا برای چند روز آینده نیز دارای خطای قابل توجهی است که طوفان چندسال پیش تهران یکی از مصادیق آن است؛ حال اینکه مسئولان سازمان محیط زیست چگونه می خواهند در زمستان یک هفته (کمتر یا بیشتر) را تعیین نمایند که آلودگی هوا نیز در همان زمان رخ دهد، احتیاج به شرح خودشان دارد.

دغدغه و مانع چند درصد خانواده ها برای سفر زمستانی، تعطیل نبودن مدارس است؟

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش درباره اثرات تعطیلات زمستانی مدارس بر رونق گردشگری و سفر نیز گفت: مطابق عرف خانواده های ایرانی، بیشتر خانواده بخشی از درآمد سالیانه خود را برای یک یا حداکثر دو نوبت سفر در سال پس انداز می نمایند. میزان این پس انداز نیز در حدی است که به سختی پاسخگوی هزینه های همان یک یا دو سفر باشد. بنابراین اگر در نظر باشد سفر و گردشگری در کشور در فصل زمستان نیز رونق یابد؛ باید نسبت در آمد به مخارج خانواده ها را بهبود بخشید تا امکان پس انداز و سفر بیشتر برای آنها فراهم گردد.

بنیادی ادامه داد: یک آنالیز ساده نشان می دهد که علیرغم تعطیلی مدارس در فصل تابستان، برخی خانواده ها حتی امکان یک سفر تابستانی را نیز ندارند. برای یافتن پاسخ این سوال که میزان تأثیرگذاری تعطیلات زمستانی در رونق سفرهای زمستانی چقدر است؛ کافی است پاسخ این سوال که دغدغه و مانع چند درصد خانواده ها برای سفر زمستانی تعطیل نبودن مدارس است؟ تعیین گردد. با توجه به شرایط زندگی اکثر مردم، به نظر می رسد تعطیل نبودن مدارس دلیل قابل توجه و مؤثری بر کم رونقی سفرهای زمستانی نیست و بهترین و سریع ترین راه برای رونق سفر و توسعه گردشگری بهبود درآمد و معیشت خانواده ها است.

وی با بیان اینکه از سوی دیگر مدارس در زمینه همراهی با اولیا و دانش آموزان برای سفرهای خانوادگی محدودیت چندانی قائل نبوده و نیستند اعلام کرد: کمتر مدرسه و مدیر مدرسه ای را در کشور می توان یافت که برای سفر چند روزه دانش آموز به همراه اولیای وی در هر زمانی از سال موافقت نکند. بنابراین اگر مسئولان سازمان گردشگری فعالیت مدارس را مانع سفر مردم در زمستان می دانند، راه چاره بسیار ساده و سهل الوصول است. به این صورت که اگر سازمان گردشگری تسهیلات و امکانات سفرهای زمستانی در اختیار مردم قرار دهد، آموزش و پرورش و مدارس مبتنی بر اختیارات قانونی که به مدیر مدرسه و شورای آموزشی مدرسه در ماده 70 آیین نامه اجرایی مدارس داده شده، با مرخصی دانش آموزانی که قصد استفاده از تسهیلات سفرهای زمستانی را دارند موافقت خواهند کرد.

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش ادامه داد: با فرض نبود تنگناهای مالی و وجود امکانات و تسهیلات مناسب برای سفر زمستانی و تعطیل شدن مدارس، توجه به این نکته نیز لازم است که با وجود اشتغال اکثر والدین چگونه امکان سفر برای مردم ایجاد خواهد شد؟ آیا در شرایط اقلیمی کشور ما که هر ساله در زمستان در مناطق سردسیر سفر بین شهری و حتی درون شهری به سختی صورت می پذیرد و بارها توصیه می گردد که مردم از سفرهای غیر ضرور بپرهیزند، می توان از استان های شمال غربی و غربی کشور با خودرو شخصی به مناطق گرمسیر جنوبی سفر کرد؟ آیا با توان مالی اکثر مردم و قیمت بلیط هواپیما، امکان سفر هوایی وجود دارد؟.

وی اضافه نمود: از سوی دیگر و در خوشبینانه ترین حالت فرض کنیم که نیمی از مردم به سفرهای زمستانی بروند، تکلیف دانش آموزانی که امکان سفر برای آنها مهیا نمی گردد چیست؟ سازمان گردشگری چه برنامه ای برای آنها دارد؟ آموزش و پرورش چه برنامه ای دارد؟ برنامه سازمان های متولی برای گذراندن تعطیلات زمستانی برای دانش آموزان چیست؟ آیا در این تعطیلات باید دانش آموزان را در هوای آلوده کلان شهرها و در فضای بسته آپارتمانی محبوس کرد یا آنان را به کلاس های ورزشی و هنری فرستاد؟ آیا برنامه های تعطیلات زمستانی این دسته از دانش آموزان همانند برنامه های اوقات فراغت تابستان غنی و پربار است؟.

تفویض اختیار بهترین راه چاره برای ساماندهی تقویم فعالیت مدارس

بنیادی با اشاره به انعطاف ساعات مدارس و تدوین تقویم آموزشی مدارس گفت: از آنجا که طلوع و غروب خورشید در بخش عمده ای از سال تحصیلی یعنی از آذر ماه تا دی ماه تأثیر قابل توجهی در حضور دانش آموزان، بویژه دوره ابتدایی در مدارس دارد اظهار کرد: توجه به تفاوت میان ساعات طلوع و غروب خورشید از غرب تا شرق کشور به طور میانگین یکساعت و حتی تا 78 دقیقه، در تنظیم تقویم آموزشی مدارس بسیار ضروری و مهم است. شرایط اقلیمی کشور طوری است که باید علاوه بر توجه به ساعات طلوع و غروب خورشید در ساعات شروع و انتها فعالیت روزانه مدارس، در تنظیم تاریخ شروع و انتها سال تحصیلی به مسائلی مانند گرمای هوا، یاری دانش آموزان روستایی به اولیای خود در فعالیت های کشاورزی و دامپروری نیز توجه گردد.

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش توضیح داد: در بسیاری کشورها که رویکرد مدرسه محوری در آنها اجرا شده است؛ در قوانین و چارچوب های کشوری، ساعات حضور دانش آموز در مدرسه به صورت هفتگی و ماهانه تعیین می گردد و شورا یا هیئت امنای آموزش و پرورش منطقه، هیئت امنا، مدیر و معلم مدرسه این اختیار را دارد که بنا بر اقتضائات و شرایط منطقه ای با رعایت سقف ساعات تعیین شده در تعیین زمان حضور دانش آموزان و فعالیت آموزشی اقدام نمایند.

وی ادامه داد: بر این اساس و بنا بر اقتضائات منطقه، ساعات شروع و انتها فعالیت مدرسه، زمان شروع و انتها فعالیت مدارس طی سال و دیگر موارد مرتبط با تقویم آموزشی با رعایت سقف و کف تعیین شده در قوانین کشور توسط شورای منطقه و هیئت امنای مدرسه تعیین می گردد. خوشبختانه در قانون شوراهای آموزش و پرورش چنین سازوکاری به خوبی تعریف و تبیین شده است، ولی این که چرا از چنین ظرفیت قانونی به خوبی استفاده نمی گردد و همچنان با یک نگاه متمرکز به دنبال تنظیم تقویم فعالیت مدارس هستند، جای تأمل دارد.

امکان سفر زمستانی برای درصد قابل توجهی از مردم که در آمد ماهیانه حدود سه میلیونی دارند، وجود ندارد

بنیادی با اشاره به اینکه جمعیت قریب به یک میلیونی معلمان و کارکنان شاغل در مدارس نیز از دسته کسانی هستند که طبیعتاً مشمول این تعطیلی هستند و باید خود و خانواده آنها بتوانند از این تعطیلات زمستانی بهره ببرند گفت: مطابق اظهار نظر مسئولان سازمان گردشگری در نوروز 1397 هزینه سفر روزانه برای هر نفر 150 هزار تومان تعیین شده است. با این رقم، هزینه سفر یک خانواده چهار نفری روزانه 600 هزار تومان خواهد شد و حقوق یک ماهه یک معلم با میانگین دریافتی سه میلیون تومان، تنها هزینه پنج روز سفر وی و خانواده اش است. این معلم اگر بنا داشته باشد در سال سه بار سفر پنج روزه برود باید حقوق سه ماهش را برای سفر پس انداز کند. ناگفته پیداست که امکان سفر زمستانی نه تنها برای معلمان بلکه برای درصد قابل توجهی از مردم که در آمد ماهیانه آنها در همین حد است وجود نخواهد داشت.

این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش درانتها تاکید نمود که مطابق سند تحول بنیادین و قانون شوراهای آموزش و پرورش طرح موضوع تعطیلی مدارس به صورت یک هفته تعیین و ثابت در هر سال و در همه استان های کشور، کاری بدون پشتوانه و سابقه علمی و قانونی است که بهتر است سازمان های غیر مرتبط نیز از ورود به این موضوع بپرهیزند. در مجموع و بر مبنای قوانین و مقررات کشور اختیار و مسئولیت تعطیلات و تقویم آموزشی مدارس بر عهده وزارت آموزش و پرروش است و ورود هر سازمانی دیگری در این حوزه ورودی ناصحیح است و باعث ایجاد دغدغه ها و نگرانی های جدیدی برای مردم و دانش آموزان خواهد شد. از طرفی اگر در وظایف و اختیارات سازمان محیط زیست و گردشگری کاستی و نقصی وجود دارد و آنها خود را در امور تخصصی آموزش و پرورش ذی صلاح می دانند، بهتر است مدیران این سازمان ها در مراجع قانون گذاری نسبت به بازنگری اختیارات و وظایف سازمانی خود اقدام و بر آن مبنا اظهارنظر نمایند.

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 26 آبان 1400 بروزرسانی: 26 آبان 1400 گردآورنده: blogpo.ir شناسه مطلب: 2459

به "تغییر تقویم آموزشی مدارس؛ نسخه ای با چند طبیب" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تغییر تقویم آموزشی مدارس؛ نسخه ای با چند طبیب"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید