یادداشت، تقابل فضایی آمریکا و چین - بلاگ پو

به گزارش خبرنگاران، فعالیت دنیای سامانه جهتیابی ماهواره ای ساخت چین امروز - شنبه - شروع شد. به گفته رسانه های چینی، راه اندازی و علمیاتی شدن کامل شبکه دنیای ناوبری و موقعیت یابی بیدو ساخت چین در مراسمی با حضور شی جین پینگ رییس جمهوری چین انجام شد. به گفته مسئولان فضایی چین با تکمیل ساختار ماهواره نسل سوم بیدو، عملکرد این ماهواره از حوزه منطقه ای به حوزه دنیای ارتقا یافت و از امروز مردم سراسر دنیا می توانند از خدمات این ماهواره استفاده نمایند.

اما پرسش اصلی این است که راه اندازی و علمیاتی شدن کامل شبکه دنیای ناوبری و موقعیت یابی بیدو از چه نظر حائز اهمیت است ؟ و چرا دولتمردان آمریکا از راه اندازی و فعالیت این سامانه چینی بیمناک هستند؟ درپاسخ به این پرسش ها ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:

1-اول اینکه ، این دستاورد یک گام مهم در صنعت فضایی چین و نیز توسعه علم، فناوری و نوآوری در این کشور محسوب می شود. سامانه بیدو در رقابت با سامانه مکان یابی دنیای ساخت آمریکا (GPS) ساخته شده است. سیستم موقعیت یاب بیدو در کناره سیتسم های جی پی اس آمریکا، گالیله اروپا و گلوناس روسیه جزو چهار سیستم موقعیت یاب دنیای است. به همین دلیل طبیعی است تکمیل این سامانه نگرانی آمریکا و هم پیمانانش را در پی داشته باشد.

2-دومین نکته به رشد سریع فعالیتهای فضایی چین بر می شود. در طول جنگ سرد، چشم آمریکا به موشک ها و ماهواره های اتحادیه جماهیر شوروی دوخته شده بود، اما در سال های اخیر، این برنامه فضایی چین بوده است که بیش از پیش آمریکا را نگران نموده است. به عنوان مثال نیوت گینگریچ رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا، چین را به عنوان تهدید واقعی فضایی آمریکا یاد می نماید: پکن به سرعت در حال افزایش قابلیتهای فضایی خود است و تهدید فضایی چین یک واقعیت است. هیچ موضوعی مهمتر از پیروزی در رقابت فضایی نیست و در این جهت باید بخش دولتی و خصوصی با ناسا و شرکتهایی چون اسپیس ایکس همکاری کند.

3- موضوع دیگر اینکه ،رهبران چین با غلبه بر تنش های چند دهه خود، به طور متداول مراحل توسعه فضایی صورت گرفته توسط سایر کشورهای عظیم را تکرار نموده اند.

تاد هریسون، متخصص برنامه های فضای نظامی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن درباره می گوید: اگر چین به کوشش خود در این جهت ادامه دهد به سرعت توانایی های دیگر کشورهای مطرح در تکنولوژی های فضایی را تحت شعاع قرار خواهد داد.

4- نکته دیگر اینکه ، چین و آمریکا افزون بر رقابت های سیاسی و تجاری در دنیا، دامنه رقابتهای خود را به خارج از کره خاکی یعنی فضا کشانده اند و کوشش می نمایند در این باره از رقبای خود عقب نمانند. به عنوان مثال دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا 28 خردادماه 97 به پنتاگون دستور تشکیل نیروی فضایی به عنوان یکی از شاخه های نیروی مسلح آمریکا را داد. نیروی فضایی آمریکا در کنار ارتش، نیروی هوایی، نیروی دریایی، تفنگداران دریایی و گارد ساحلی، ششمین شاخه نیروهای مسلح آمریکا است.

به هر تقدیر، آنچه مبرهن است اینکه، فضا در سال های اخیر به عرصه جدید رقابت های دنیای تبدیل شده است. اگر چه آمریکا برنامه گسترش نظامی گری در فضا را در دستور کار قرارداده است .راه اندازی و علمیاتی شدن کامل شبکه دنیای ناوبری و موقعیت یابی بیدو ، نمونه ای از کوشش های پکن برای حضور فعال و موثر در این عرصه محسوب می شود، موضوعی که البته خوشایند دولتمردان آمریکا نیست .

به هر حال، چین و آمریکا افزون بر رقابت های سیاسی و تجاری در دنیا، دامنه رقابتهای خود را به خارج از کره خاکی یعنی فضا کشانده اند و کوشش می نمایند در این باره از رقبای خود عقب نمانند .

نویسنده: فرهاد همتی - کارشناس مسائل شرق آسیا

.